Eetbui – compenseren – eetbui – compenseren – eetbui – …

Je zit nu in een vicieuze cirkel en het is moeilijk om daar uit te stappen. Toch is het niet onmogelijk. Er zijn een aantal dingen die je kan uitproberen en er zijn een aantal dingen waar je voor jezelf zicht op moet zien te krijgen.

Zoek uit wat voor jou uitlokkende factoren of “triggers” zijn

Soms kunnen dat emoties zijn, die je wil “wegstoppen” onder een laagje troostvoedsel of die je wil “vergeten” door je enkel nog met het eten en compenseren bezig te houden.

Soms zit de aanleiding in situaties: vb. ruzie gehad, of onvrede niet uitgesproken, stress op het werk, spanning door je studie, spanningen in je relatie,…

Soms is het vooral een fysieke aanleiding: een half uur voordat het “etenstijd” is zakt je bloedsuikerspiegel. Probeer daarom op vaste tijdstippen te eten en om ook voldoende te eten. Als je eetpatroon helemaal ontregeld is, wordt de kans groter dat je bloedsuikerspiegel rare toeren gaat uithalen. Zo zou je op heel onverwachte momenten een eetbui kunnen krijgen, gewoon omdat je al een tijd niet meer gegeten hebt en je plots honger hebt, of omdat je net een sterke fysieke inspanning hebt geleverd, of omdat je net voorbij een bakkerij kwam en daar allemaal lekkers zag liggen (daar reageert je lichaam ook op!), of omdat je gaat winkelen met een lege maag en je door het zien van al het eten en het moeten kiezen en beslissen waar je zin in hebt plots heel sterke “drang” krijgt,…

Probeer er achter te komen welke dingen voor jou aanleiding zijn om een eetbui te krijgen. Dit kan je vb. doen door een eetdagboek bij te houden, waarin je opschrijft wanneer en in welke situatie je at, wat je at, welke gevoelens je daarbij had en of je nadien gecompenseerd hebt. Door dit een aantal dagen (ca. 2 weken) bij te houden, kan je zicht krijgen op herhalende patronen, op de dingen die telkens opnieuw aanleiding geven tot een eetbui, maar ook op situaties waarin je géén eetbui had.

Door stil te staan bij die laatste situaties, kan je ook meteen alternatieven vinden. Misschien heb je nooit een eetbui als er mensen in de buurt zijn (zoek dan gezelschap op als je eetbui-drang voelt opkomen). Misschien heb je nooit een eetbui wanneer je over een hele dag eigenlijk best gezond en evenwichtig gegeten hebt en wanneer je je daarover heel tevreden voelt (moedig jezelf dan aan om die regelmaat in je eetpatroon zéker vast te houden).

Ga op zoek naar nog meer alternatieven en schrijf ze op. Wanneer je dan een moeilijk moment hebt, kan je op je lijstje kijken (zodat je niet moet beginnen piekeren) en ga de alternatieven af. Schrijf het makkelijkste bovenaan en zoek een 10-tal alternatieven.

Je hebt nog eetbuien. Wat kan je nu doen?
Gebruik de 4G’s: geregeld, genoeg, gevarieerd en gezellig.

• Eet elke dag op vaste tijdstippen de gewone maaltijden, ook al heb je een eetbui gehad. Eet desnoods wat minder dan, maar eet wel iets! Op die manier wennen je hersenen en je lichaam terug aan het idee dat je op vaste tijden zal eten en dat ze dus geen schrik moeten hebben om geen eten te krijgen. Het helpt ook om je bloedsuikerspiegel weer wat onder controle te krijgen. Als je onregelmatig eet, zal je ook op onregelmatige tijden honger krijgen, wat de kans op een eetbui eigenlijk groter maakt.
  
• Zorg dat je overdag voldoende eet. Daarmee wil ik zeggen: let erop dat je niet stiekem veel minder gaat eten. Door jezelf uit te hongeren, lok je de eetbuien uit. En door jezelf iets te ontzeggen (vb. een stuk chocolade), lok je drang uit later op de dag.
  
• Maak het gezellig. Neem je tijd om te eten. Zet je aan tafel en niet voor de tv of staand aan de keukentoog.
  
• Zorg voor variatie. Altijd hetzelfde eten, kan zorgen voor tekorten en cravings naar bepaalde producten! Misschien voelt het veilig, maar het is een schijnveiligheid. Je wint er eigenlijk niets mee…
  
• Ga pas inkopen doen nadat je gegeten hebt. Zorg ervoor dat je niet met honger naar de winkel gaat, want dat kan op zich ook al een uitlokkende factor zijn.
  
• Koop voorlopig beter wat kleinere porties en ga wat vaker naar de winkel. Als het je niet lukt om aan specifiek voedsel te weerstaan, dan is het voorlopig even beter om er niet teveel van in huis te hebben. Als je maar één klein pakje chips in huis hebt, dan kan je jezelf niet te buiten gaan aan grote hoeveelheden.
  
• Probeer de uitstel-methode:
  
  * Geef niet meteen toe aan de eetbui-drang. Zet er desnoods een wekker naast, maar probeer de eerste keer om het gevoel 5 minuten uit te zitten (en de keren daarna probeer je het telkens wat langer te maken, vb. 6 minuten, 7 minuten,…).
  * Probeer ook tijdens het eten langzaam te eten en goed te kauwen, proef wat je eet en slik het niet te snel door. Wat je ook kan doen, is het volgende: stél dat je een pak koeken wil eten, eet dan niet meteen het hele pak leeg, maar stop na elke koek 1 minuutje (zet er desnoods weer de wekker bij).
  => Hoe langer je bezig bent, hoe eerder je het gevoel zal krijgen dat je “genoeg” hebt en dat je “vol” zit (en daardoor kan je de hoeveelheid beperken).

Je hoeft dit niet van de eerste keer helemaal goed te doen, maar probeer er op te letten. Neem je voor om eens ’n keer iets anders te doen dan hoe je het normaal gewend bent. En blijf dat volhouden. Een verandering komt er doorgaans niet van de ene op de andere dag. Zelfs al kan je het een aantal dagen volhouden om geen eetbui te houden, als je echt “verslaafd” bent aan je eetbuien, dan zal de drang na een tijdje weer stevig terugkomen. Je kan voor jezelf allerlei alternatieven bedenken om met die drang om te gaan (fysieke afleiding is vaak het beste), maar om echt van de eetbuien af te geraken… zal je die drang moeten leren doorstaan, hoe vreselijk lastig het gevoel ook is.

Het is net zoals iemand die stopt met roken (of drugs, of alcohol). Zelfs jaren later kan je nog die “goesting” voelen, maar het is dan belangrijk om er niet aan toe te geven. Het is niet omdat je je ellendig voelt, dat je het gevoel maar zo snel mogelijk moet “wegmaken”. Niet meteen toegeven dus aan die drang, maar proberen hoe het voelt wanneer je eens niet meteen een eetbui hebt. Ga desnoods achter de tafel zitten of achter je computer en schrijf op wat er allemaal door je heen gaat. Waar denk je aan? Welke gevoelens zitten er te wringen? Hoe zou je het in een beeld omschrijven (een zwart gat, een zware steen,…)? Wat zou je nodig hebben om je terug beter te voelen? 

Samengesteld door Els Verheyen, voorzitter ANBN